به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، به مناسبت فرارسیدن سوم و چهارم ماه مبارک شعبان المعظم، سالروزمیلاد مسعود و مبارک فرزندان بلند آوازه امیرالمؤمنین(ع) و سرداران کربلا، حضرت سیدالشهدا(ع) و حضرت ابوالفضل العباس(ع) و بررسی مناقب و سجایای والای این بزرگواران و همچنین تبیین و تحلیل جایگاه و موقعیت واقعه سترگ عاشورا در فرهنگ و باور تشیع، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم پاک نیا، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که دارای تألیفات بسیاری در تجلیل و تشریح فضائل  اهل بیت(ع) هستند، ترتیب داده ایم که ماحصل آن را در ادامه می خوانید.

*مایه عزت و سربلندی اسلام

در باب ولادت حضرت سیدالشهدا(ع) آمده است که ایشان در سوم ماه مبارک شعبان المعظم متولد شدند و بعد از ولادت ایشان حضرت جبرئیل(ع) همراه با هزار ملک، به نزد رسول اکرم(ص) وارد می شوند و به ایشان در باب میلاد حضرت سیدالشهدا(ع) تبریک و تهنیت می گویند. از حضرت صادق(ع) مروی است که هنگامی که حضرت سیدالشهدا(ع) به دنیا آمدند، پیامبر اکرم(ص) ایشان را در آغوش گرفتند و سپس در گوش راست ایشان اذان و درگوش چپ حضرت(ع) اقامه گفتند و در روز هفتم ولادت، پیامبر(ص) امر فرمودند که موی سر نوزاد را تراشیده و هم‌وزن موی سر نوزاد نقره صدقه دهند. پیامبر(ص) سپس گوسفندی را برای سلامتی نوزاد قربانی کردند و سپس سر نوزاد را با عطر مخصوصی شستشو دادند.

زمانی که پیامبر(ص) حضرت سیدالشهدا(ع) را در آغوش گرفته بودند، حضرت جبرئیل(ع) بر ایشان وارد شدند و به پیامبر(ص) فرمودند که خداوند می فرماید: مقام علی بن ابیطالب(ع) نزد شما همانند مقام هارون(ع) است نسبت به حضرت موسی(ع)، بنابراین ای پیامبر(ص)، نام فرزند هارون(ع) را بر فرزند علی بن ابیطالب(ع) بگذار

در مراسم نامگذاری حضرت سیدالشهدا(ع) روایت شده است که نامگذاری ایشان همانند حضرت یحیی(ع) توسط خود خداوند صورت گرفته است؛ زمانی که پیامبر(ص) حضرت سیدالشهدا(ع) را در آغوش گرفته بودند، حضرت جبرئیل(ع) بر ایشان وارد شدند و به پیامبر(ص) فرمودند که خداوند می فرماید: مقام علی بن ابیطالب(ع) نزد شما همانند مقام هارون(ع) است نسبت به حضرت موسی(ع)، بنابراین ای پیامبر(ص)، نام فرزند هارون(ع) را بر فرزند علی بن ابیطالب(ع) بگذار؛ پیامبر(ص) فرمودند: نام فرزند هارون(ع) چه بوده است، جبرئیل(ع) فرمود: نام فرزند هارون(ع)، شبیر بود؛ پیامبر(ص) پاسخ دادند: زبان امت من عربی است، جبرئیل فرمود: نام او را «حسین» بگذار که مترادف نام فرزند هارون(ع) خواهد بود.

در باب فضائل و شیوه زندگی حضرت سیدالشهدا(ع) روایات بسیار وارد شده است. در تجلیل از مقام کرامت و بخشندگی حضرت سیدالشهدا(ع) در زیارت ناحیه مقدسه و توسط حضرت صاحب الامر(عج) آمده است:«کُنْتَ رَبیعَ الاْیْتامِ  وَ عِصْمَهَ الاْنامِ  وَ عِزَّ الاْسْلامِ  وَ مَعْدِنَ الاْحْکامِ  وَ حَلیفَ الاْنْعامِ »، یعنی ای ابا عبدالله(ع)، ای جد بزرگوار، به راستی که شما مایه نشاط و بهجت و شورآفرینی درماندگان و ضعفا و بیچارگان بودی و همانا شما مایه عزت و سربلندی اسلام و معدن احکام الهی بودی.

در کتاب «تحف العقول، ابن شعبه حرانی» در باب جود و کرم حضرت سیدالشهدا(ع) آمده که روزی مردی از انصار جهت حاجتی به نزد حضرت سیدالشهدا(ع) می روند، حضرت سیدالشهدا(ع) زمانی که این شخص را می بینند قبل از اینکه آن شخص زبان به گفتن نیاز باز کند، می فرمایند که شما نیازی به سخن گفتن ندارید و لازم نیست که حاجت خود را بر زبان جاری سازید؛ نیاز خود را بر روی کاغذی بنویس و به من بده انشاالله با لطف خداوند مشکلت رفع خواهد شد. آن شخص در نامه ای خطاب به حضرت سیدالشهدا(ع) می نویسد که من به شخصی پانصد دینار بدهکارم، آن شخص به شدت به من فشار می آورد که قرض او را بدهم ولی من توان پرداخت این مبلغ را ندارم، شما با آن شخص صحبت کنید و برای من مهلتی بگیرید، شاید بتوانم قرض او را ادا نمایم. حضرت سیدالشهدا(ع) بعد از خواندن نوشته به درون اتاقی رفتند و سپس با همیانی از سکه به مقدار هزار دینار خارج شدند و آن کیسه را به فرد انصاری دادند و فرمودند: با این همیان قرض خود را ادا کن و با باقی مانده اش برای اهل خانه ات، لوازم و ضروریات منزل تهیه کن.

سپس رو کردند به آن فرد انصاری و فرمودند: ای برادر انصاری، آگاه باش که هرگاه نیازمند و گرفتار شدی، نیاز و حاجتت را به جز نزد سه شخص، پیش شخص دیگری مبر؛ اول افراد با ایمان و متدین، سپس انسانهای جوانمرد و دیگر افراد با اصالت و دارای شرافت خانوادگی؛ فرد دین دار برای حفظ دینش برای رفع گرفتاری تو تلاش خواهد کرد، فرد جوانمرد نمی تواند با وجود خصلت مروت و مردانگی، از رفع گرفتاری تو سرباز زند و فرد با اصالت و شرافت چون شأن و موقعیت خانوادگی بالایی دارد نمی گذارد آبروی تو از بین برود، بنابراین در رفع گرفتاری به تو کمک خواهد کرد.

این نکته مطلب بسیار مهمی است که ما می توانیم از سیره و منش حضرت سیدالشهدا(ع) استخراج کنیم و آنرا در مواجهه با افراد نیازمند استفاده کنیم، اول اینکه در رفع حاجت افراد از ریختن آبروی آنها اجتناب کنیم، سپس اینکه نوع رفتار و منش ما در برابر نیازمندان چگونه می بایست باشد، امکان دارد کمک و یاری ما به افراد گاهی لسانی باشد و گاهی مادی، بنابراین در حد امکان می بایست در رفع حوائج دیگران کوشا باشیم. در این مقام لازم است که بیان شود سیره اهل بیت(ع) سراسر نکات آموزنده و پر مغزی است که می توانند مسیر سعادت را به انسان نشان دهند.

*عباس(ع) نماد آزادی، غیرت، مردانگی و ایستادگی است

ولادت فرخنده و مبارک حضرت ابوالفضل(ع) در چهارم ماه مبارک شعبان المعظم سال 26 هجری قمری روایت شده است، در باب ولادت و نامگذاری این شخصیت بزرگوار در کتاب خصائص العباسیه، تالیف محمد ابراهیم کلباسی نجفی، آمده است که زمانی که حضرت امیر(ع) نوزاد گرامیشان را در آغوش گرفتند، در گوش نوزاد اذان و اقامه گفتند و سپس بازوان حضرت عباس(ع) را بوسیدند و اشک بر دیدگان حضرت(ع) ظاهر شد. در این هنگام حضرت ام البنین(ع) از این حرکت شگفت زده شدند و به حضرت امیر(ع) فرمودند: یا امیرالمؤمنین(ع)، آیا در دست و بازوان این نوزاد عارضه ای وجود دارد که شما را ناراحت وغمگین نمود، حضرت امیر(ع) فرمودند: ای ام البنین، این فرزندم نزد خداوند جایگاه بسیار رفیعی خواهد داشت، ای ام البنین، این فرزندم دستان خود را در راه دفاع از اسلام و خاندان نبوت(ع) از دست خواهد داد و خداوند در ازای دستان او، دو بال به او خواهد داد تا او همراه با فرشتگان مقرب خداوند در بهشت برین به پرواز درآیند، آن چنان که حضرت جعفرابن ابیطالب(ع) به این مقام نائل شد.

ای ام البنین، این فرزندم دستان خود را در راه دفاع از اسلام و خاندان نبوت(ع) از دست خواهد داد و خداوند در ازای دستان او، دو بال به او خواهد داد تا او همراه با فرشتگان مقرب خداوند در بهشت برین به پرواز درآیند، آن چنان که حضرت جعفرابن ابیطالب(ع) به این مقام نائل شد

در باب تربیت حضرت عباس(ع) وارد شده است که ایشان از بدو تولد در محضر حضرت امیر(ع) تعلیم و پرورش یافتند و از نام های مبارکی که بر ایشان نهاده شده است، معروفترینش «ابوالفضل» است که این لقب، به معنای پدرو والدِ تمامی فضائل و خصائل نیکو است. حضرت سجاد(ع) در باب وجود مقدس حضرت عباس(ع) فرمودند: «وَإنَّ لِلْعَبّاسِ عِنْدَ اللَّهِ تَبارَکَ وَتَعالی مَنْزِلَهٌ یَغبِطَهُ بِها جَمیعَ الشُّهدَاءِ یَوْمَ القِیامَه» یعنی، برای عمویم عباس(ع) نزد خداوند مقام و مرتبه ای است که تمامی شهدا در روز قیامت به مقام شامخ ایشان غبطه خواهند خورد.

در زیارت نامه حضرت عباس(ع) آمده است:«أَشْهَدُ لَکَ بِالتَّسْلِیمِ وَ التَّصْدِیقِ وَ الْوَفَاءِ وَ النَّصِیحَهِ لِخَلَفِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ الْمُرْسَلِ‏» واینکه ایشان قمر بنی هاشم(ع) هستند، یعنی این بزرگوار مانند ماه تابناک و زیبایی در میان خاندان بنی هاشم(ع) بودند که مانند ایشان در میان این خاندان وجود نداشت.

در زیارت نامه حضرت عباس(ع) آمده است:«أَشْهَدُ لَکَ بِالتَّسْلِیمِ وَ التَّصْدِیقِ وَ الْوَفَاءِ وَ النَّصِیحَهِ لِخَلَفِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ الْمُرْسَلِ‏» واینکه ایشان قمر بنی هاشم (ع) هستند، یعنی این بزرگوار مانند ماه تابناک و زیبایی در میان خاندان بنی هاشم(ع) بودند که مانند ایشان در میان این خاندان وجود نداشت

از امام زمان(عج) در باب وجود حضرت عباس(ع) وارد شده است که ایشان فرمودند: «سلام خدا برعباس(ع) فرزند امیرالمؤمنین(ع) که جان گرامیش را نثار برادر بزرگوارش کرد و دنیای خود را وسیله آسایش و راحتی آخرتش قرار داد و سلام بر او که نگهبان حرم اباعبدالله(ع) بود.»

از فضائل والای دیگر حضرت عباس(ع) در روزعاشورا این بود که، قبل از شهادت ایشان در رکاب حضرت سیدالشهدا(ع)، این بزرگوار، سه برادر دیگرش را که همگی ازحضرت ام البنین(ع) بودند را به میدان فرستادند تا همگی در رکاب سالار شهیدان(ع) به فیض شهادت نائل شوند و از این منظر نیز ایشان دارای مدارج والا و بی مانندی هستند.

یک نکته مهمی که در باب وجود مقدس حضرت عباس(ع) روایت شده است از لسان دشمنان ایشان است، روایت شده است زمانی که اموال تاراج شده شهدای کربلا را نزد یزید در شام بردند، در میان لوازم و ادوات غارت شده، یک بیرق بزرگی وجود داشت که تقریباً هیچ جای سالمی در خود پرچم وجود نداشت جز در دستگیره بیرق؛ یزید از حاضرین در مجلس سؤال کرد که این بیرق از آن کیست؟ چرا تمام پرچم از بین رفته است جز دستگیره پرچم؟ جواب داده شد این بیرق و علم عباس بن علی(ع) در روز عاشورا است. یزید با شنیدن این جمله سه مرتبه برخاست و نشست و گفت: «انظروا الى هذا العلم فانه لم یسلم من الطعن و الضرب الا مقبض الید التى تحمله»، یعنی به این بیرق بنگرید؛ صاحب این پرچم با تمام بدن و نیرو و دستان خود از این پرچم دفاع کرده است و با سپر قرار دادن دستان خود از افتادن بیرق جلوگیری کرده است. این عظمت و بزرگی مقام حضرت عباس(ع) است از زبان دشمن ایشان؛ ان شاالله خداوند توفیق پیروی و اطاعت ازراه و منش این بزرگواران و ائمه معصوم(ع) را به همگی ما عنایت فرماید، والحمدالله.